صرع و تشنج

صرع یااختلال تشنجی می تواند هم کودکان و هم بزرگسالان را درگیر کند. بروز حملات تشنج در بیشتر موارد غیرقابل پیش بینی است. شدت و فرکانس تشنج ها در افراد مختلف متفاوت است. با این حال، چیزی که مسلم است، این است که تشنج از زندگی سالم جلوگیری می کند، زیرا می تواند هم سلامت جسمی و هم روانی را تحت تأثیر قرار دهد. افرادی که مبتلا به صرع هستند با این ترس زندگی می کنند که ممکن است هر زمانی تشنج را تجربه کنند و روند معمول روزانه آنها می تواند بطور اساسی و فوری تغییر کند.

اگرچه صرع به طور گسترده مورد بررسی قرار می گیرد، فقط تعداد محدودی گزینه درمانی برای آن موجود است. گسترده ترین درمان بیماری صرع شامل استفاده از داروهای ضد تشنج است. متأسفانه، تعداد زیادی از قربانیان صرع، مقاوم به دارو هستند و پس از اتمام درمان، 20 تا 30 درصد آنها همچنان تشنج را تجربه می کنند. درمان کمتر متداول برای صرع شدید، شامل مداخلات جراحی است. اما فقط جمعیت محدودی، در حدود 3٪ از بیماران مبتلا به صرع مقاوم به درمان، واجد شرایط برای مداخلات جراحی هستند.

بیش از 30 سال است که در ایالات متحده از نوروفیدبک برای درمان اختلالات تشنج استفاده می شود. با این حال، این مورد در کانادا نسبتاً جدید است و بسیاری از پزشکان با اثربخشی آن در کاهش تشنج آشنا نیستند. مزایای نوروفیدبک شامل، اما نه محدود به، موارد زیر است:

• اولاً، در مقایسه با برخی داروها و مداخلات جراحی یک روش غیر تهاجمی است.
• ثانیاً، نوروفیدبک به شما کمک می کند تا نه تنها تشنج را کاهش داده یا به طور کامل متوقف کنید، بلکه تنظیم کلی مغز را نیز بهبود می بخشد، و از این راه به بهبود سلامت روحی و جسمی شما کمک می کند.

الگوهای مغزی و تشنج

الگوهای مغزی و تشنج

مطالعات عصبی شناختی انجام شده روی مبتلایان به صرع، منجر به طبقه بندی بیماران به دو گروه وسیع شده است:

1. بیمارانی که دچار تشنج جزئی (partial seizures) می شوند
2. بیمارانی که تشنج های گسترده (generalized seizures) را تجربه می کنند

تحقیقات نشان می دهد که تشنج جزئی در یک ناحیه موضعی مغز اتفاق می افتد. در مقابل، تشنج های عمومی در ناحیه گسترده ای از مغز اتفاق می افتد. امواج مغزی مرتبط با تشنج می توانند در افراد مختلف، هم در محل حمله، هم در طول موج تحت تأثیر و هم در شدت اپیزودها متفاوت باشند. به دلیل این تنوع در بین بیماران، مهم است که یک فرد قبل از شروع آموزش نوروفیدبک، ارزیابی EEG داشته باشد. متداول ترین پروتکل های درمانی استفاده شده که موثر هم نشان داده شده است، شامل افزایش فعالیت ریتم حسی-حرکتی (Sensorimotor rhythm)، و همزمان با آن کاهش فعالیت تتاست. نشان داده شده است که این پروتکل ترکیبی تاب آوری در برابر فعالیت های تشنجی در حیوانات و انسان ها را بهبود می بخشد.

چه انتظاری از نوروفیدبک می توانید داشته باشید؟

تحقیقات زیادی در مورد اثربخشی درمان نوروفیدبک در بیماران مبتلا به صرع انجام شده است. بیماران تحت درمان با نوروفیدبک از انواع مختلف صرع (صرع بزرگ، صرع پیچیده، صرع کوچک) رنج می بردند، ولی نتایج درمان در غالب موارد امیدوار کننده بوده است. نتایج اینگونه مطالعات نشان می دهد که تقریبا در 70٪ از بیماران درمان با نوروفیدبک کاهش قابل توجهی در تشنج را نشان داده است.

بعضی از مقالات و مطالعات انجام شده در مورد اثر درمانی نوروفیدبک بر مبتلایان به صرع:

Neurofeedback: Effective Treatment for Epilepsy without Harmful Side Effects (2018) Judy L Van Raalte Advances in Complementary & Alternative medicine Volume3 Issue2

Neurofeedback treatment of epilepsy
Written by Walker & Kozlowski, 2005, Child & Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 163-176.

Impact of neurofeedback in patients with epilepsy
Written by Bakhtadze & Khachapuridz, 2010, Abstracts / Epilepsy and Behaviour, 579-620.

دکتر مهدی دهقانی

متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات.دارای مدرک دکتری عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تهران و بورد تخصصی بیماریهای مغز و اعصاب و ستون فقرات از دانشگاه علوم پزشکی تبریز.

تلفن های تماس مطب : ۰۲۱-۴۴۴۷۷۴۶۷- ۰۹۳۸۳۱۱۷۷۱۱