نقشه برداری مغزی در تهران

نقشه برداری مغزی

هر چند نقشه برداری مغزی فعالیتی پیچیده است و نیازمند اطلاعات کافی در حوزه عملکرد مغز است در ادامه سعی می کنیم به صورت ساده فرآیند نقشه برداری مغزی را توضیح دهیم.

یکی از مهم ترین قسمت های مغز انسان قشر مخ می باشد.

قشر مخ مرکز تصمیم گیری، اجرای نقشه، محل ثبت احساس ها و فرآیندهای قوی ذهنی می باشد.

از طرفی مغز انسان از تعداد بسیار زیادی سلول عصبی به نام نورون تشکیل شده است.

نورون ها مسئول برقراری ارتباط بین تمام قسمت های مغز هستند.

از طرف دیگر یکی دیگر از وظایف نورون ها برقراری ارتباط بین مغز و دیگر بخش های بدن است.

به بیان ساده تر مغز از طریق این سلول های عصبی پیام خود را به سراسر بدن می فرستد و پیام هایی را نیز دریافت می کند.

هدایت سیگنال در داخل نورون به صورت جریان الکتریکی و در بین دو نورون (فضای سیناپسی) به صورت شیمیایی می باشد.

فعالیت الکتریکی سلول های عصبی منجربه ایجاد امواج مغزی می شود.

امواج مغزی بر حسب فرکانس به انواع دلتا، تتا، آلفا، بتا و گاما تقسیم می شوند.

هر یک از این امواج کارکردهای متفاوتی دارند برای ارزیابی و اندازه گیری امواج مغزی از الکتروانسفالوگرافی کمی و یا نقشه برداری از مغز استفاده می شود.

 

نقشه برداری از مغز چیست؟

نقشه برداری از مغز در اصطلاح علمی الکتروانسفالوگرافی کمّی (QEEG/Quantitative EEG) نام دارد.

این آزمایش بر خلاف نوار مغزی به بررسی عملکرد و نه ساختار مغز می پردازد.

نقشه برداری مغزی با استفاده از نصب الکترود به سطح پوست سر و دریافت امواج الکتریکی ناشی از فعالیت قشر مخ انجام می شود.

سپس اطلاعات حاصله با فرمول های مخصوص به عدد و در نهایت به نمودار تبدیل می شوند.

مقایسه نمودارها با نمودار مغزی افراد بهنجار و سالم، تفاوت ها و اختلالات را به خوبی نشان می دهد.

البته در زمان مقایسه باید به مشابه بودن شاخص سن در هر نمودار توجه شود.

زیرا فعالیت الکتریکی مغز در سنین مختلف یکسان نیست.

 

کاربردهای نقشه برداری از مغز چیست؟

درمانگر با استفاده از نقشه مغزی می تواند تشخیص دهد که کدام یک از امواج در چه ناحیه ای از سر دچار اختلال هستند. با بررسی نقشه مغزی و مقایسه آن با نمونه استاندارد می توان اختلالاتی را که در اثر وجود اشکال در عملکرد مغز ایجاد شده است تشخیص داد.

برخی از مهم ترین کاربردهای نقشه برداری از مغز عبارتند از:

1- تشخیص بیماری مانند بیماری های مغزی و عروقی، آسیب های مغزی، اضطراب، افسردگی، صرع، اسکیزوفرنی و ..

2- برای تشخیص افتراقی مانند ایجاد اطمینان از وجود آسیب های داخلی مغز، تشخیص صرع و یا تومور، تشخیص اختلالات یادگیری و کمبود و ..

3- برای پیگیری و درمان مانند بررسی وضعیت بیمار پس از جراحی و یا شیمی درمانی و پرتودرمانی، پیگیری بیماری های عفونی و ..

4- برای سنجش مانند برآورد توانمندی هنری، ورزشی، تمرکز، توجه و ..

5- برای بررسی اختلالات خواب مانند بی خوابی

6- موضع یابی کانون های تشنج

7- درمان بیماری کودکان مانند بیش فعالی و اتیسم

و…

امواج مغزی چگونه اختلالات را نشان می دهند؟

امواج مغزی از فعالیت سلول های مغزی نشات گرفته و در حالات مختلف متفاوت است؛ به عنوان مثال امواج شکل گرفته در حالت خواب، بیداری، رانندگی، مصرف دارو، گوش دادن به موسیقی، حل مسئله و … یکسان نیست.

حاکم بودن آرامش بر بدن و مغز، موجب کاهش نوسان امواج می شود.

بر عکس در حالت استرس یا هیجان، نوسان آنها تا 60 مورد در ثانیه افزایش می یابد.

به طور کل الگوی امواج مغز ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلف از قبیل افسردگی، اضطراب، تشنج، التهاب مغز، وسواس و … تغییر کند.

به همین دلیل تحلیل این امواج اطلاعات مفیدی از اختلال به وجود آمده در اختیار پزشک قرار می دهد.

 

نحوه انجام نقشه برداری مغزی در تهران

برای بدست آوردن نقشه مغزی از بیمار خواسته می شود که یک کلاه مخصوص که دارای الکترود می باشد را به منظور ثبت امواج مغزی بر سر خود بگذارد.

برای اتصال الکترودهای دستگاه به مغز انسان از ژل استفاده می شود. اگر چه در سال های اخیر با پیشرفت علم و تکنولوژی در این حوزه برای نقشه برداری از مغز از تعرق و چربی روی پوست نیز می توان استفاده کرد. در زمان ثبت نقشه مغزی ممکن است که از بیمار خواسته شود چشمان خود را بسته یا باز نگه دارد. از طرفی گاهی نیاز است که فرد بیمار در حین ثبت نقشه مغزی شروع به مطالعه کند و یا عملیات ساده ریاضی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را انجام دهد.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که در زمان ثبت نقشه مغزی فرد بیمار باید از انجام هرگونه حرکت اضافی مانند پلک زدن، قورت دادن آب دهان، حرکت به اطراف و یا فشار دادن دندان به روی یکدیگر خودداری کند. زیرا تمام این موارد منجر به ایجاد نویز در امواج مغزی می شود.

پروسه ثبت نقشه مغزی می تواند بین 10 تا 30 دقیقه طول بکشد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزارهای مخصوص به اعداد قابل تحلیل تبدیل شده و به نرم افزار بانک اطلاعاتی نقشه نرمال مغزی جهت تحلیل نقشه مغزی وارد می شود.

 

مزیت نقشه برداری مغزی بر نوار مغزی چیست؟

نقشه برداری مغز (QEEG) در مقایسه با نوار مغزی (EEG) از نقاط قوت بیشتری برخوردار است.

داده های جمع آوری شده با الکترودها در هر دو روش فراوانی بالایی دارند.

امکان تفسیر این حجم از اطلاعات به شکل کامل برای پزشک معالج فراهم نیست.

اما QEEG با تبدیل داده ها به نمودارهای رنگی و نقشه های پویا و متحرک آنها را با نمودارهای پایه مقایسه کرده و نتایج را به نمایش می گذارد.

به همین دلیل دقت تشخیصی در این روش در مقایسه با سایر روش ها بیشتر و حدود 90 درصد است و تفسیر نقشه مغزی نیز برای پزشک معالج آسان تر می باشد.

درمان بی خوابی با نقشه برداری از مغز

اختلالات خواب به اشکال مختلف بی خوابی، پاراسومنیاها، آپنه خواب و … در سنین مختلف بروز پیدا می کند.

این موارد سلول های مغزی را تحت تاثیر قرار داده و عملکرد آنها را دچار مشکل می کند.

گاهی تاثیر به حدی شدید است که سلول های مغزی از بین رفته و جبران آن غیر ممکن می شود.

بیداری های طولانی مدت دلیل اصلی بروز چنین شرایطی است.

این اختلالات احتمال ابتلای فرد به افسردگی، اضطراب، آلزایمر، دمانس و … را افزایش می دهند.

بی خوابی موجب تغییر عملکرد مغز و امواج آن می شود. نقشه برداری مغز یکی از بهترین و بی خطرترین روش ها برای تشخیص نوع اختلال خواب و درمان آن است.

 

بهترین مرکز مشاوره نقشه برداری مغزی در تهران کجاست؟

در سال های اخیر مراکز مشاوره و کلینیک های زیادی در زمینه نقشه برداری مغزی در تهران فعالیت می کنند. یکی از مهم ترین دغدغه بیماران پیدا کردن بهترین مرکز نقشه برداری از مغز در تهران است.

برای پیدا کردن بهترین مرکز مشاوره نقشه برداری از مغز در تهران حتما به نکات زیر دقت کنید:

1- فرد درمانگر باید از دانش کافی در این زمینه برخوردار باشد. در برخی موارد فرد درمانگر تنها در خصوص استفاده از دستگاه ها دارای مهارت می باشد و از تخصص کافی برای تجزیه و تحلیل نقشه مغزی برخوردار نیست. در بهترین مرکز مشاوره نقشه برداری از مغز در تهران جهت کار با دستگاه از متخصصین علوم مغز استفاده می شود.

2- مشاوران تراپیست در مرکز جهت شناخت وضعیت روحی و روانی و ذهنی مغز و تعیین پروتکل درمان وجود داشته باشد.

3- از دستگاه های نوین و استاندارد و نرم افزارهای تحلیل به روز استفاده شود.

4- پس از تعیین پروتکل درمانی، تغییرات بیمار در فرآیند درمان مورد بررسی قرار گیرد و در نهایت درباره میزان تاثیر درمان به بیمار اطلاع داده شود.

 

مزایای نقشه برداری مغزی

با توجه به این که در زمان ثبت نقشه مغزی از هیچ گونه اشعه، دارو و یا تزریق استفاده نمی شود نقشه برداری از مغز جزو روش های غیر تهاجی به شمار می آید که حتی برای کودکان و زنان باردار نیز قابل انجام است.

از طرف دیگر این روش نسبت به سایر روش های تصویربرداری از مغز مقرون به صرفه تر می باشد. همچنین با توجه به این که با استفاده از نقشه برداری از مغز امکان تشخیص این که کدام قسمت مغز دچار اختلاب

عوارض نقشه برداری مغزی

با توجه به این که نقشه برداری از مغز یک روش بدون تهاجم است دارای عوارض خاص گزارش شده ای نمی باشد زیرا الکترودها بر روی پوست سر بیمار نصب می شود و عملا هیچ چیزی وارد مغز نمی شود.

اما ممکن است در برخی موارد فرد بیمار به علت تنگی کلاه، احساس سر درد کند که نگران کننده نیست و بعد از اتمام فرآیند نقشه برداری از مغز و برداشتن کلاه رفع خواهد شد.

 

اقدامات قبل از نقشه برداری از مغز

1- بیست و چهار ساعت قبل از مراجعه به مرکز برای انجام نقشه برداری از مغز از مصرف الکل و داروهای محرک خودداری کنید.

2- شب قبل از انجام نقشه برداری مغزی به اندازه کافی استراحت داشته باشید.

3- در صورت مصرف هر گونه داروی خاص به درمانگر خود اطلاع دهید.

4- در روز انجام نقشه برداری مغزی از محلول های مراقبتی مو و یا ژل استفاده نکنید و با پوست و موی تمیز به مرکز مراجعه کنید.

5- برای رسیدن به مرکز در ساعت مقرر از قبل برنامه ریزی کنید تا در صورت تاخیر دچار استرس نشوید.

6- سعی کنید قبل از انجام نقشه برداری مغزی خونسردی خود را حفظ کنید و آرام باشید.

7- در زمان ثبت نقشه مغزی مواد قندی مصرف نکنید و یا بیش از حد گرسنه نباشید.

 

هزینه نقشه برداری مغزی در تهران

هزینه نقشه برداری مغزی به همراه تفسیر توسط متخصص مغز و اعصاب در مراکز مختلف می تواند متفاوت باشد اما در حالت کلی بین 300 تا 400 هزار تومان است. البته توجه داشته باشید این هزینه مربوط به نقشه برداری مغزی است و هزینه جلسات درمانی پس از تست های تشخیصی و شروع پروتکل درمانی جدا خواهد بود.